Epistemologia w Aṣṭasāhasrikāprajñāpāramitā i w filozofii Nagardżuny.
Szymon Bogacz
T. 14, 3 (2015), s. 7-15, [1]
Nāgārjuna’s Middle Way (madhyamaka) doctrine met with the objection that it is a mere verbal attack (vitaṇḍā) against other philosophical positions. As one of the Madhyamaka critics pointed out: because Nāgārjuna does not hold own position, he is not able to justify his criticism of the essence (svabhāva). The article is an answer to the question whether, in the context of Indian philosophy, it is possible to know things devoid of essences. Theory of knowledge of this kind, i.e. the concept of omniscience (sarvajña) was presented in Aṣṭasāhasrikāprajñāpāramitā sutra. Associations between Nāgārjuna’s texts and the sutra suggest that omniscience could be a substrate for epistemological position of the Middle Way.
„Środkowa droga” (madhyamaka) Nagardżuny spotkała się z zarzutem, że jest wyłącznie atakiem (vitaṇḍā) na inne stanowiska filozoficzne. Jak stwierdził jeden z krytyków madhjamaki, ponieważ Nagardżuna nie posiada własnego stanowiska, to nie jest w stanie uzasadnić krytyki istoty (svabhāva). Artykuł stanowi odpowiedź na pytanie, czy w kontekście filozofii indyjskiej możliwe jest poznanie niezwiązane z istotą. Teorię poznania tego typu odnajdujemy w sutrze Aṣṭasāhasrikāprajñāpāramitā, dokładniej w przedstawionej tam koncepcji wszechwiedzy (sarvajña). Związki Nagardżuny z tym tekstem pozwalają przypuszczać, że wszechwiedza mogła stanowić epistemologiczne podłoże dla filozofii „środkowej drogi”.