Leona Chwistka teoria wielości rzeczywistości w sztuce
Gabriel Bednarz
T. 17, 1 (2018), s. 21-35, [1]
W artykule krótko przedstawiono aksjomaty teorii wielości rzeczywistości Leona Chwistka (TWR), stanowiącej podstawę jego teorii teorii wielości rzeczywistości w sztuce (TWRS). Przedstawiam i oceniam krytycznie błędne przekonania (o TWR i TWRS) znajdujące się w literaturze przedmiotu. Celem mojego artykułu jest oryginalne przedstawienie i dyskusja psychologicznych podstaw teorii sztuki Chwistka. W szczególności są to: (1) dwa znaczenia wyrażenia „dzieło sztuki” wywnioskowane na podstawie dwóch relacji: dzieło – przeżycie entuzjazmu oraz dzieło – przeżycie estetyczne; (2) dwa znaczenia wyrażenia „treść dzieła sztuki”; (3) relacje pomiędzy aksjomatami (przekonaniami) TWR oraz środkami każdego typu sztuki w ramach TWRS.
In my article, I briefly present the axioms of Leon Chwistek’s theory of manifold reality (TMR). This theory is the basis of his theory of manifold reality in art (TMRA). I present and critically evaluate erroneous beliefs (concerning TMR and TMRA) contained in the literature. The aim of my article is to originally present and discuss psychological foundations of Chwistek’s theory of art. In particular, I present and discuss: (1) two meanings of the notion “work of art” derived on the basis of two relations: work – experience of enthusiasm, and work – aesthetic experience; (2) two meanings of the notion “content of the work of art”; (3) relations between the axioms (beliefs) of TMR and means of every type of art contained in TMRA.