Kierunki aktywności mniejszości narodowych w warunkach demokracji na przykładzie mniejszości ukraińskiej w województwie podlaskim.
Andrzej Nikitorowicz
T. 13, 3 (2014), s. 199-215, [1]
The purpose of the article is to describe, based on own empirical examinations, the activities and actions of a minority group which under the conditions of a democracy is trying to revitalize and revive their own culture and national awareness. Ukrainians in Podlasie Voivodeship are an autochthonous minority group which within the past 20 years has been making attempts at the reconstruction of its identity. Only 25 years ago all Orthodox residents of the province were regarded as representatives of the Belarussian minority; today this image has become much more complicated and the Ukrainian minority in the voivodeship is the only one recording an increasing number of conscious members.
W artykule zamierzam skrótowo przedstawić podstawowe kierunki działań mniejszości narodowej w warunkach demokracji, odnosząc się do badań własnych nad mniejszością ukraińską w województwie podlaskim. Podobnie jak w warunkach ustrojów autokratycznych także w warunkach demokratycznych nie jest oczywiste antycypowanie dalszych przeobrażeń mniejszości narodowych. Zakładam, ze podstawowe kierunki aktywności zbiorowości jako całości dotyczą przede wszystkim jej kontaktów z większością narodową i wywodzących się stąd trzech dróg. Zawsze, gdy jest mowa o mniejszości, automatycznie bierzemy pod uwagę większość, która ją otacza i niejako jest niezbędna przy określaniu świadomości i tożsamości mniejszościowej. W tej sytuacji rzeczą równie naturalną i występującą powszechnie jest kontakt kulturowy między mniejszością i większością, rozumiany jako następstwo spotkania się przedstawicieli grup czy zbiorowości reprezentujących odmienne kultury. Generalnie podejmowane kontakty powodują, że mniejszość narodowa może ulegać procesom asymilacji, integracji lub dalszej autonomizacji, a nawet separacji od większości. W ramach tych trzech procesów mniejszość podejmuje wiele działań, aby te procesy stały się możliwe lub jak w przypadku asymilacji przez większość podejmuje działania mające na celu zapobieganie im.