The effect of retirement on perceived well-being in Hungary.
Márta Radó
T. 13, 4 (2014), s. 145-159, [1]
The effect of retirement on perceived well-being is examined by using three waves of the Hungarian GGS data. The marginal log-linear model, which is a useful, state-of-the art methodological tool for categorical multivariate analysis, is applied to the problem. This paper ascertains that retirement has a significantly negative effect on an individual's perceived well-being, although after three years of retirement the feeling of well-being starts to increase again. The significant decrease after retirement can be explained by the health and age of the individual, since those in living poor health and retiring at a younger age tend to have lower subjective well-being. Thus retirement and subjective well-being are conditionally independent given health and age. This paper also reveals that the perceived well-being of those who have retired between the first and the second wave is a Markov chain. This means that the perceived well-being measured in the third and the first waves are conditionally independent given the well-being measured in the second wave. The results support the idea that retirement causes a temporary reduction in well-being.
Artykuł przedstawia badania wpływu emerytury na subiektywnie odczuwane samopoczucie oparte na trzech falach danych z węgierskiego urzędu statystycznego. Problem został zanalizowany za pomocą marginalnego modelu log-liniowego, który jest użytecznym narzędziem do analizy wieloczynnikowej. Z analizy wynika, że przejście na emeryturę ma negatywny wpływ na subiektywnie odczuwane samopoczucie jednostki, chociaż po trzech latach od momentu przejścia poziom samopoczucia zaczyna wzrastać. Jego znaczący spadek tuż po przejściu na emeryturę można wytłumaczyć zdrowiem i wiekiem jednostki, bowiem osoby z problemami zdrowotnymi i przechodzące na emeryturę w młodszym wieku zazwyczaj charakteryzują się gorszym samopoczuciem. Stąd emerytura i samopoczucie są od siebie niezależne, biorąc pod uwagę zdrowie i wiek. Ponadto w artykule pokazano, że samopoczucie tych, którzy przeszli na emeryturę pomiędzy pierwszą a drugą falą, przyjmuje rozkład łańcuchu Markowa. Oznacza to, że subiektywne samopoczucie mierzone w trzeciej fali jest niezależne od tego z pierwszej fali, biorąc pod uwagę falę drugą. Wyniki zaprezentowane tutaj potwierdzają, że emerytura wiąże się z czasowym spadkiem poziomu samopoczucia.