Hidden resources? Households’ strategies for maintaining control over food - between continuity and discontinuity
Agata Bachórz
T. 17, 2 (2018), s. 97-108, [1]
This paper deals with internal household strategies for regaining control over quality, safety and the meaning of food, as applied by people in Poland. Using material gathered by interviewing representatives of two generations, the paper analyses the bottom-up, scattered and intra-family solutions woven into the structure of everyday life. Although alternative food networks and food activism are emerging nowadays as an important area of criticism towards contemporary food production and supply, the paper goes back to the choices made within the mainstream food system. Although the interviewees could be classified as middle-class and for this reason are expected to eagerly adapt to new lifestyle patterns, the research material allows one to focus not only on the novelty in people’s culinary choices, but above all – on the continuity. Forms of domestic cooking and buying provisions for the household – as embodied skills based on physical work and time available – are interpreted in the light of contemporary food distrust. The similarities between late modern and traditional mechanisms of maintaining trust are analysed, showing how different layers overlap, shaping a mix of traditional and modern forms.
W niniejszym artykule omówione zostały stosowane w Polsce wewnętrzne strategie gospodarstw domowych dotyczące odzyskiwania kontroli nad jakością, bezpieczeństwem i znaczeniem żywności. Korzystając z materiałów zebranych podczas wywiadów z przedstawicielami dwóch pokoleń, przeanalizowano oddolne, rozproszone i wewnątrzrodzinne rozwiązania, stanowiące część ich życia codziennego. Chociaż współcześnie to alternatywne sieci żywnościowe i aktywizm żywnościowy są uważane za ważne narzędzia krytyki mechanizmów przemysłowej produkcji i dystrybucji jedzenia, artykuł odnosi się do codziennych wyborów dokonywanych z ich pominięciem jako bardziej charakterystycznych dla społeczeństwa polskiego. Domowe sposoby przyrządzania posiłków i zaopatrywania gospodarstwa domowego – jako ucieleśnione umiejętności oparte na pracy fizycznej i czasie, który ma się do dyspozycji – zostały w artykule zinterpretowane w świetle współczesnej nieufności wobec żywności. Zgromadzony materiał empiryczny dotyczy przede wszystkim przedstawicieli klas średnich, co do których można by oczekiwać, że chętniej niż inni przyjmą elementy nowych stylów życia, w tym także w sferze żywienia. Okazuje się jednak, że również w ich przypadku warto skupić się nie tylko na zmianach, ale przede wszystkim – na ciągłości. Nacisk został położony na podobieństwo między późnonowoczesnymi i tradycyjnymi mechanizmami utrzymywania zaufania do żywności, co wskazuje na nakładanie się na siebie różnych warstw historycznych i specyfikę polskich procesów modernizacyjnych.